۱۳۸۹ خرداد ۲, یکشنبه

 گردشگری جهانی، طبیعت گردی
پي . سي. سينها
ترجمه ی محمد قلی پور
 پيشگفتار
اين کتاب با عنوان "گردشگري جهاني، گردشگري و طبيعت گردي پايدار: ضوابط اخلاقي، اساسنامه، خط مشي ها و قطع نامه ها"، بينش عميقي را در رابطه با تمايلات جهان معاصر پيرامون ضوابط اخلاقي گردشگري، اساسنامه ها، خط مشي ها و قطع نامه ها ارائه مي دهد. مطالعه کتاب براي تمامي حوزه هايي که با فعاليت هاي گردشگري، گردشگري پايدار و طبيعت گردي سرو کار دارند، مفيد مي باشد.
فصل نخست به مطالعه ضوابط اخلاقي جهاني گردشگري به طور عام و به ضوابط اخلاقي مسافران به طور خاص مي پردازد. ضوابط اخلاقي سازمان جهاني گردشگري، در مورد گردشگري به تفصيل بيان مي شود. ضوابط اخلاقي مسافران به مثابه مدلي است که آخرين خط مشي هاي گردشگري در آمريکاي لاتين Latin America- - را به تفصيل مورد بحث قرار مي دهد.
فصل دوم به اساسنامه جهاني گردشگري پايدار وضعيت کنوني، اصول اجرايي و مديريتي آن مي پردازد. اساسنامه توسعه گردشگري پايدار در کنفرانس جهاني گردشگري پايدار در سال 1995 در اسپانيا تدوين شد.
در ادامه به اصول برنامه محيطي سازمان ملل در مورد ايجاد گردشگري جهاني پايدار مي پردازيم. اين اصول موضوعاتي نظير: الحاق گردشگري به سياست توسعه پايدار، توسعه گردشگري پايدار، مديريت منسجم آن و شيوه هاي نيل به هدف را در بر مي گيرد. رويکرد مديريت هدف که در راستاي مديريت پايدار گردشگري در سطح جهاني توسعه يافت، به اختصار مورد بحث قرار گرفته، و به رويکرد دستور کار 211 منطقه اي سازمان ملل نيز اشاره مي شود.
فصل سوم به تفصيل، گردشگري پايدار تنوع زيستي را که شامل خط مشي هايي در خصوص حفظ تنوع زيستي و توسعه اکوسيستم هاي آسيب پذير است، مورد بررسي قرار مي دهد. سياست گذاري هاي مورد نظر، برنامه ريزي توسعه و فرآيندهاي مديريتي تا جايي که فرآيندهاي آگاهي بخش و اطلاعات موجود اقتضاء کند در اين فصل مي آيد به علاوه به ابعاد در حال افزايش فهم، آموزش، ظرفيت سازي و آگاهي مي پردازيم.
قطع نامه ها، اظهار نظرها، بيانيه هاي مختلف و گزارش نشستهاي مربوط به طبيعت گردي جهاني در فصل آخر خواهد آمد. در اين فصل بيانيه معروف کبک Quebecدر مورد طبيعت گردي که گزارش جامعي در خصوص نشست جهاني طبيعت گردي است، بررسي مي شود.
اين بيانيه شامل برنامه ريزي طبيعت گردي، مقررات، افزايش خدمات، بازاريابي و تبليغات مي شود. همچنين به موضوعاتي مثل نظارت بر هزينه ها و منابع گردشگري نيز توجه شده است. مطالب اين کتاب مي تواند منبع ارزشمندي در رابطه با گردشگري قلمداد شود.

دکتر . پي . سي سينها.

۱۳۸۹ خرداد ۱, شنبه

عنوان کتاب:آموزش در حوزه های شیعه عصر قاجار
محمد قلی پور- علی عجم زیبد
این کتاب به مطالعة تاریخی آموزش در حوزه های علمیة شیعه در عصر قاجار می پردازد. کتاب شامل چهار بخش است که هر بخش  به چند فصل تقسیم شده است.


۱۳۸۹ اردیبهشت ۳۱, جمعه

عنوان کتاب: گردشگری، دین و سفرهای معنوی (در حال اخذ مجوز)
نویسنده: Dallen J.Timothy and Daniel H.Olsen
نوبت چاپ : اول، 2006
ناشر:روتلج
برگردان: محمد قلی پور-احسان مجیدی فرد

این کتاب شامل دوبخش است. بخش اول شامل 7 فصل است .بخش دوم شامل 10 فصل است.
بخش 1 : مفاهیم ،علایق ومسائل مدیریتی
1- مکانهای مقدس و مکانهای گردشگری
2- سفرهای دینی و نا سوتی :سفرهای معنی دار
3- پارادایمهای سیر وسیاحت :از سفرهای قرون وسطایی تا تورهای واقعی پست مدرن
4- سیر و سیاحت و سفر در دریای ایمان : دیدگاهای از زمان اومانیسم دینی
5- گردشگری دینی به مثابه تجربه اموزشی
6- بطری های خالی در مکانهای مقدس : نقل دینی در عبادتگاهای ملی ایرلند
7- مسائل مدیریتی در رابطه با جاذبه های میراث دینی
بخش 2: سنتهای دینی و گردشگری
1- گردشگری و فلسفه های معنوی" خاور دور "2- دین فطری ،جنبه معنوی خود (SELF) وگردشگری عصر واگشت
3- گردشگری جهانی یهودیان:سفرهای زیارتی ویادبودها
4- آئین بودایی ،گردشگری وشیوه حد میانی
5- گردشگری واسلام :مسائل فرهنگی و تعهدات
6- سفر در آئین سیک (SIKH )
7- سفر در آئین هندو :زمینه تاریخی ودیدگاه های مدرن
8- مکانهای مقدس وگردشگری در آئین کاتولیک روم
9- گردشگری وسفر بدون تشریفات در میان قدیسان مدرن
10- نتیجه گیری :آینده گردشگری دینی چیست؟
مختصری راجع به کتاب
علاقه حرفه ای ما به گردشگری باعث شد تا به تألیف این کتاب روی آوریم؛ همچنین زمینه های معنوی ونظام های اعتقادی دینی که راهنمای ما در زندگی روزمره هستند نیز، باعث بوجود آمدن این کتاب شد. بعد از موقعیتهای مختلفی که برایمان پیش آمد تا به منظور- های دینی به سیر و سیاحت بپردازیم، متوجه شدیم که عرصه گردشگری جهانی است که شرایط چشمگیری به وجود آورده تا افراد به لحاظ معنوی و به لحاظ دینی انگیزه پیدا کنند که به سیر و سیاحت بپردازند . میلیونها نفر هر ساله به دلایل مختلف مسافرت می کنند وانگیزه اصلی افراد چه پیرو یک دین رسمی باشند، یا نباشند ،مبنای معنوی دارد. گذشته از حجم این نوع سیروسیاحتها ،به لحاظ جغرافیایی هم در اکثر نقاط جهان که مرکز مکان های مقدس هستند، این شکل سیروسیاحت متداول است و برای طرفداران دینی و حتی افرادی که فقط از روی کنجکاوی صرف ،ازاین مکانها دیدن می کنند ،جالب است . با وجود فراگیر بودن و حجم گردشگری دینی در سطح جهان ،اما مطالب چندانی در این باب در ادبیات دین یا گردشگری نوشته نشده است . مجموعه نوپایی از مقاله های نشریه ای در این 15 سال اخیر منتشر شده اند، از جمله مهمترین آنها تحت عنوان" وقایع سالانه تحقیقات گردشگری" (1992) و "تحقیق در خصوص گردشگری و تفریح" (2001) بوده اند . همچنین تعداد کمی کتاب نیز ازسال 2000 چاپ شده اند که تاریخ سفر زیارتی و تغییر سفرهای مذهبی وپرهیز کارانه را به سمت گردشگری عصر جدید به طور خلاصه بیان کرده اند . با توجه به کمی اطلاعات در مورد این نوع سفر در مقایسه با سایر اشکال گردشگری و توجه به این حقیقت که دانشمندان،رهبران دینی و مقامات متصدی مقاصد زیارتی،بحث راجع به ماهیت گردشگری ،دین ،سفر زیارتی و گردشگری دینی را به میان کشیده اند ، همین باعث شد تا نگارش این کتاب انجام شود.
این کتاب دو هدف را دنبال می کند. هدف اول این است که با برجسته کردن موضوعهای مفهومی،مبناهای تئوریکی را که اساس تلفیق دین و گردشگری هستند مورد برسی قرار دهد، بدین ترتیب می توانیم در خصوص افرادی که به طور معنوی فکر می کنند یا به لحاظ دینی انگیزه پیدا می کنند تا مکانهای خاصی را مقدس بشمارند و ازان مکانها دیدن کنند ،به فهمی عالمانه دست پیدا کنیم .عالمان دینی وعالمان گردشگری در این کتاب گرد هم امده اند تا عناصر اجتماعی،اقتصادی، تاریخی و سیاسی که پل میان دین وگردشگری را ساخته اند بررسی کنند . هدف دوم روشن ساختن این حقیقت است که اکثر تحقیقات اخیر بر این موضوع متمرکز شده اندکه یا یک دین خاص را مورد توجه قرار دهند و یا الگو های خاص سفر زیارتی را مد نظرقراربدهند.
در بخش دوم این کتاب قصد داریم تا به طور تجربی مروری بر ادیان مختلف جهان و جنبشهای مذهبی ،همین طور سلوک ،مقتضیات ،اعمال و سنتهای این ادیان و جنبشها داشته باشیم که در ارتباط با اشکال مختلف سیرو سیاحت هستند . متاسفانه محدودیت مکان و زمان لزوما باعث شد تا حوزه ای از اعتقادات را که امکان داشت ، مورد بحث قرار دهیم . فرد برای تصمیم گیری در مورد اخذ یک نظام اعتقادی خاص به اطلاعات قابل دسترس در این زمینه و همچنین افراد متخصص نیاز دارد . تلاشهایی هم که با استفاده از این رویکرد شده ،توسط نویسندگانی بوده که هم تحصیل کرده دانشگاهی هستند وهم علاقمندان نظامهای اعتقادی مورد مطالعه، می باشند.
امیدواریم این کتاب بینشی دست اول راجع به مبادی معنوی و دینی گردشگری به دست دهد ومبنای مفهومی فراهم کند تا تحقیق در خصوص این پدیده جهانی و فراگیر در عین حال مطالعه پذیر، افزایش یابد.

۱۳۸۹ اردیبهشت ۳۰, پنجشنبه

روان شناسی، دین و معنویت (در حال ترجمه)
نویسنده:جیمز اِم. نِلسون
برگردان:محمد قلی پور- مریم زارعی
کتاب دارای چهار بخش است.بخش نخست خود شامل سه فصل است که در فصل اول به موضوع:مقدمه بر روان شناسی،دین ومعنویت اشاره دارد.فصل دوم به م.ضوع علم، دین و روان شناسی می پردازد.عنوان فصل سوم سنت های دینی است.بخش دوم به موضوع گفتگو-گذشته،حال و آینده اشاره دارد.قصل نخست از بخش دوم با موضوع رویکرد های پدیدار شناختی به دین ومعنویت آغاز می شود.آنگاه در فصل دوم به موضوع رویکرد های پویایی روانی و رابطه ای می پردازیم. عنوان فصل بعد رویکرد های معاصر و مباحث است.بخش سوم با نام توسعة انسانی آغار می شود.این بخش از کتاب شامل سه فصل است:در قصل نخست به موضوع بنیان های توسعة انسانی،دین و معنویت اشاره شده،در فصل دوم موضوع دین و شکوفایی آن در کودکی و نوجوانی بررسی می شود.در فصل سوم به مبحث دین،معنویت و شکوفایی آن در بزرگسالی پرداخته شده است.بخش چهارم کتاب با نام کاربست ها است که خود مشتمل بر شش فصل است: در فصل نخست به موضوع دین، معنویت و بهداشت جسمانی اشاره می شود. در فصل دوم موضوع دین، معنویت و بهداشت ذهنی مورد بررسی قرار می گیرد. در فصل سوم موضوع اعمال و جماعت های دینی بررسی می شود.در فصل بعد به اعمال دینی و معنوی فردی اشاره می شود.و...               













۱۳۸۹ اردیبهشت ۲۹, چهارشنبه

روان شناسی اجتماعی تصورات قالبی و زندگی گروهی(در حال چاپ)

مقدمه بر ترجمه

اََلحَمدُللهِ فاطِرِالسّماواتِ وَالاَرض ... داعیة این کتاب آن است که می خواهد فرایندهای روان -شناختی اجتماعی مثل روابط بین گروهی، قوم مداری و پیش داوری و نقشی را که قالبی کردن در این پدیده های اجتماعی دارد، به خوانندگان نشان دهد.
این کتاب نه یک کتاب مقدماتی و نه یک تک نگاری است، بلکه شامل نوشته های مختلفی است که به تبیین قالبی کردن و مباحث دیگری که مورد توجه رشته های مختلف در این زمینة علمی است، می پردازد. نویسندگان کتاب قصد داشته اند تا محصول کارشان ،یک تلاش علمی متمایز باشد.
نویسندگان کتاب سعی کرده اند فصل های کتاب را دقیق طبقه بندی کنند و ممکن است در انجام این کار دچار نوعی دو انگاری شده باشند. رفتار بین گروهی بدون شناخت اجتماعی امکانپذیر نیست و گفته می شود شناخت اجتماعی با تجربة رفتار بالقوه وگذشته به شدت ارتباط دارد.
یکی از مباحث مهم کتاب به چالش کشیدن بعضی نظرات پذیرفته شده در مورد تصورات قالبی و فرایند قالبی کردن است. این کتاب دارای پانزده فصل است که فصل های 6-2 به مطالب زیر می پردازد: با چه شیوه ای باید تصورات قالبی را مطالعه کرد؟ تصورات قالبی چگونه به ذهن خطور کرده و چه کارکرد هایی دارند؟ در فصل های 7و8 چگونگی شکل گیری تصورات قالبی شرح داده می شود. در فصل های 13-9 چگونگی تأثیر هویت های گروهی و زمینة اجتماعی بر فرایند اجتماعی کردن ، بررسی می شود. فصل 14 کتاب با عنوان خود وگروه در جامعة مدرن آغاز می شود و بالاخره فصل 15 به بحث پیرامون تحلیل در سطح فردی، گروهی و سیستمی و ارتباط آنها با قالبی کردن و روابط بین گروهی می پردازد.
آنچه درون مایة کتاب را تشکیل می دهد، ارائة رویکرد اجتماعی برای تبیین قالبی کردن است که در عین حال مبنای روان شناختی نیز داشته باشد. از آنجا که در مقدمة اصلی کتاب به تفصیل در بارة معرفی کتاب صحبت شده است، به همین مقدار بسنده کرده و خوانندگان را به آنجا ارجاع می دهیم.
در ترجمة کتاب با مشکلات بسیاری مواجه شدیم که از آن میان می توان به برخی از آنها اشاره کرد:
بین رشته ای بودن موضوع های کتاب ، سیال بودن و لغزندگی بعضی از کلمات و عبارات که ما را از حوزة روان شناسی به جامعه شناسی و بالعکس می کشاند و حجم زیاد کتاب که باعث شد نتوانیم آنچنان که شایستة یک کار علمی است، از عهدة انجام ترجمه بر آییم، چرا که از زمان آغاز تا انجام کار مدت زمان زیادی طول کشید. امید که اصحاب علم و فضل بر ما خورده نگیرند و ما را از راهنمایی های خود بهره مند سازند.
سپاس بی دریغ خود را ابتدا نثار آقای علیرضا قاضی زاده ، به خاطر انتخاب و ارسال کتاب می نماییم. دوست عزیزی که بدون هیچ چشمداشتی، همیشه ما را مورد لطف خود قرار مَی دهد. سپس باید از سرکار خانم حیدری به خاطر تایپ و غلط گیری کتاب تشکر و قدر دانی نماییم. همچنین خود را مرهون الَطاف دوست و همکار گرامی مان جناب آقای هاجری می دانیم که همواره بار اصلی زحماتمان در محیط کار بر عهدة ایشان است.
وَ هُوَ عَلی بِکلّ شیء قدیر.
پاییز 1388 ، قلی پور – نقی پور اعضای گروه پژوهشی علوم اجتماعی جهاد دانشگاهی مشهد

۱۳۸۹ اردیبهشت ۲۶, یکشنبه



نظریه اجتماعی و سیاست هویت

 

همواره میان مردم تفاوت، و در بین آنها تنش هایی وجود داشته است. مردم اغلب با موضوعاتی نظیر این که چه کسانی هستند، چگونه آمال وآرزوهای مختلف شان را با هم انطباق داده و چطور با یکدیگر ارتباط داشته باشند، مواجه بوده اند. به نظر می رسد در رابطه با مسائل هویت فردی و جمعی از نظر کیفی چیز جدیدی باشد، و این مساله به روابط هر کدام در قلمروهای مختلف در دنیای مدرن مربوط مي‌شود.
با آنکه قومیت و تعارض قومی بسیار قدیمی است، قوم کشی نظیر قتل عام و بسیاری از این موارد، به اشکال ملایم تر ناسیونالیسم مشخص در دنیای مدرن انجامیده است. فرد‌گرایی جدید، ساختارهای دولت جدید، نیروی محرکی که سرمایه داری به بسط سازمان تجارت در سراسر جهان بخشیده، بسیج شهروندان برای جنگ تمام عیار، همه و همه، شرایط موضوعات هویت جمعی را تغییر داده اند.
در پایتخت های جهان وطنی امپراتوری ها و در شهرهای بزرگ تجاری در مسیر های طولانی بازرگانی،پيروان مذاهب و گروه های قومی مختلف، همزیستی هماهنگی داشته اند که یادآوری آن مشکل است. به عنوان مثال، موطن بخش های مختلفی از مسیحیان،یهودیان و مسلمانان، استانبول (قسطنطنیه) بود. همین طور،بیروت در کشور لبنان- یک دولت نسبتاً مسالمت آمیز، ناهمگون از نظر قومی،که مردمش از وحشت آلمان نازی فرار می کردند- یادآور این نکته است که تساهل –Tolerance-اختراع غرب مدرن نیست. اما شهروندان این شهرهای جهان وطن می توانستند با تساهل همزیستی داشته باشند، و این لزوماً نه به خاطر دوستي میان آنها و نه به دلیل سهیم بودن در نازل ترین سطح مشترکات فرهنگی بود. آنها توانسته بودند در بخش وسیعی همزیستی داشته باشند،چراکه ازآنها خواسته نشده بود تا در همه طرح های جمعی به یکدیگر به پیوندند.از آنها درخواست نشده بود تا در یک دولت دموکرات خود گردان democratic self- government- - یا انتخاب دانشگاه های خود،یا همسایه های خود با فشار زیاد، اشتراک مساعی داشته باشند.هر چند آنها در تجارت و برقراری صلح تشريك مساعي داشتند که مساله جدایی بود،ولی به صورت دیگری،در نواحی ای که به امور داخلی شان مربوط بود،از یکدیگر جدا بودند. موضوع حکومت مرکزی هم با یک انتخاب حداقلی به امپراتورها و سلاطین واگذار شده بود.
در واقع، دموکراسی حاکم بود که روابط میان گروه های مختلف شهروندان را شکل می داد، و به صورت کلی تری پیدایش طرز تفکری بود که می گفت حکومت ها مشروعیت خود را از مردم،و نه از حق الهی، سنت‌ها، یا قدرت مطلقه می گیرند.تفکر دموکراتیک به اندیشه هایی نظیر "خواست مردم"-The will of the people- بستگی داشت که این نیز به نوبه خود به تشکیل یا کشف چنین خواسته مشترکی وابسته بود. به زودی ایده ملت نه بر علیه مردم بلکه از طرف مردم علیه شاهان و امپراتوریها طرح شد. ولی هر بار که این خواسته مطالبه می شد، شهروندان نمی توانستند مدت مدیدی در مناطق خود جدا از یکدیگر باشند، زیرا یک گفتمان مشترک درباره موضوعات اجتماعی مربوط به عموم مورد نیاز بود. شکایات بی شمار و مختلفی از سوی آنها علیه همدیگر به اجبار نه توسط یک حاکم مستقل، بلکه به وسیله برخی روش های نمایندگی مورد قبول عام که فراگیر بود، رسیدگی می شد و شکایت آنها علیه دولت اغلب علیه خودشان طرح می شد.
در این زمینه، هویت به تازگی مشکل ساز شده است. مباحث هویت جمعی بیشتر با افزایش عقاید موجود که هویت فردی را محصول خود سامان می دانست، و به انتخاب آزاد منجر می شد، مرتبط بود و به سادگی به تولد یا اراده الهی ربط نداشت. شاید هویت جمعی جنبش پروتستان اهمیت وافری داشت، لاکن در سراسر عصر جدید، انقلاب در تفکر، به هویت فردی وزن اجتماعی واخلاقی بیشتری بخشید.این به صورت متزایدی حاصل تلاش شخصی و نه صرفا یک بحث عملی بود.
مشکلات هویت جمعی و فردی هر دو به هم گره خورده‌اند، چرا كه هویت فردی به برکت آنچه فوکو آن را ضوابط جدید قدرت می نامد شکل می گیرد، و به دلیل طرح این بحث که چه نوع هویت فردی برای شخص مناسب است تا در گفتمان های عمومی شرکت کند، سیاست را شکل داده و بر قدرت تأثیر می گذارد.
نظریه اجتماعی جدید از چنین بستری و با روابط مساله ساز مخصوص به خودنسبت به موضوعات هویت برخاست.نظریه اجتماعی بر شیوه های تفکری که بر افراد و نه تفاوت های میان آنها تاکید دارد،پیشقدم گردید. در اقتصاد سیاسی اولیه، تفکر درباره سیستم خود تنظیم به موازات ایده های کنشگران فردی که تصمیمات مستقل در رابطه با بازار می گرفتند، همراه بود،ولی ایدئولوژی آنها را بالاجبار به افراد همتراز تقلیل می داد. در نظریه قرار داد اجتماعی، افراد به وسیله فرصت مشارکت در قرار داد الزامی که شامل اعضای متعددی از شهروندان هم پایه بود، به قدرت می رسیدند.در هر دو حوزه، مفروضات ضمنی در باره هویت این افراد موجب امتیاز بخشی به هویت های معین گردید،تا جایی که آنها خود را در مقیاس جهانی مطرح کردند.افراد درگیر بازار نوعاً مرد، و مالک یا صاحب فروش نیروی کار خانواده بودند؛ آنها آزاد بودند گرچه قانون هنوز بردگی را به رسمیت می شناخت. افرادی که به قرار داد اجتماعی می‌پیوستند، نظیر کسانی که در عصر طلایی گفتمان عمومی قرون هیجده-نوزده قرار داشتند، معمولاً با سواد و مردان مالکی بودند که سخنگوی ملت مسلط بودند. از این رو، فردگرایی به صورت کنایی به شکل متفاوتی سرکوب می شد.این یک مشکل بود،هم از حیث درونی،آنگونه که بعضی از افراد هر کشور، تابع نظر شهروندان حقیقی ای بودندکه در تصور دیگران شکل گرفته بود،و هم از حیث بیرونی چنانکه مرزهای دولت به صورت تصوری آن وابسته به ملت بود،و جریان گنجاندن (شمولیت) نیز واقعیتی اخلاقی بودکه تا کنون ما را مسحور خود ساخته است. ایدئولوژی های دموکراسی ما تلویجاً بر استثنائاتی دلالت دارد و حدودی را مفروض داشته که مشکل بتوان از بعد درونی آن را در مبحث دموکراسی توجیه نمود.
نظریه اجتماعی به برکت پس زدن جنبه های معینی از مبحث هویت شکل گرفته است. این نظریه مدت های مدیدی به موضوع تنش بین هویت های مشابه می پرداخت و افراد را واحدهای برابر تحلیل به حساب می آورد. به موضوعات بازار و انتخابات که برابری افراد در آن مفروض است،عینیت مي‌بخشید و تفاوت های ثانویه شان مشخص مي‌شد. همین طور بحث های زيادي در رابطه با طبیعت و تربیت صورت گرفته كه تمامی آنها داعیه دار آن بودند که هویتها قوام یافته اند،اما قبل از همه، ساختارها موضوع آمادگی جوانان برای مشارکت بزرگسالان بود. بنا براین، اجتماعی شدن به عنوان صلاحیت شهروندی،جانشین مالکیت و دارایی شد، ولی در عین حال هویت نیازمند مشارکت جدی بود تا احراز شود. شکل گیری هویت در اکثر مدلها- مثل نظریه مشهور هابرماس- Habermas- در خصوص عرصه عمومی، فرد را برای ورود به حوزه عمومی آماده می‌کند. این موضوع به فرد استحکام و ایده می دهد. عرصه عمومی برعکس از فرد می خواهد تا بخشی از تفاوت های مربوط به طبقه،قومیت و جنس را به نفع برابری کنار گذاشته، همگاني شود. اما این که بتوان این همه تفاوت را به عنوان اهداف سیاست موضوع بندی کرد، امری غیر ممکن به نظرمی‌رسد. در عوض موانعی که قبل از شکل گیری عقلانیت سیاسی اراده جمعی غلبه دارد، مطرح مي‌شود.
نظریه اجتماعی روزگار سختی را پشت سر گذاشت تا به مرحله ای رسید که معتقد شد هویت خودش می تواند کانون تعیین کننده نزاع سیاسی باشد. این عقیده را جنبش های نوین اجتماعی مختلفی بعد از دوران جنگ نمایان کردند: مثل جنبش حقوق مدنی در ایالات متحده، جنبش های ملی گرایانه ضد استعماری در جهان سوم، جنبش زنان و جنبش مردان همجنس باز. اینها جنبش هایی هستند که نه تنها در جستجوی اهداف ابزاری مختلفی بودند، بلکه بر هویت های محدودی که از نظر عمومی مطلوب و از نظر سیاسی با اهمیت است،تأکید داشتند. تصور می‌کنم اگر تئوری هایمان این ادعا را جدید تر از آنچه هستند قلمداد نمایند، به بیراهه رفته ایم. این طورنیست که تصور کنیم هویت ها طی دویست سال اخیر شکل گرفته اند. بر عکس آمریکایی ها هم از طریق انقلاب و هم جنگ داخلی هویت ملی خود را ساختند، کارگران برای احراز هویت شان مبارزه کردند، مبارزة زنان و آمریکایی های افریقایی تبار در گروه های قومی مهاجر، هیچ کدام بعد از جنگ دوم جهانی شروع نشد. مسأله بیشتر به دورة اولیه بر می گردد. ما درصدد بودیم تا قسمت های عمده نظریه هایی که اهمیت سیاست های هویت را نشان مي‌دهد، در تحلیل هایمان حفظ کنیم.ولی تا مدت مدیدی نمی توانستیم این كار را انجام دهیم.
اهمیت سیاست هویت در حال حاضر به شناخت متزایدی که نظریه اجتماعی بایستی خود، گفتمانی چند صدایی باشد، نه بیان ساده تک گویانه حقیقت واحد یا شباهت های متواتر، ارتباط دارد. حوزه های در حال رشد فراملی و گفتمان آکادمیک، نقش زنان، همجنس گرایان مرد و زنان هم جنس باز ، رنگین پوستان و گروه های قومی متعددی که قبلاً مسلط بوده، یا سرکوب شده اند، همگی بر نظریه هایی تأکید دارند که نه تنها احساس تفاوت در جهان خارج توسط نظریه پردازان شکل می گیرد،بلکه این احساسِ تفاوت، در درون گفتمان نظریه به وجود می آید. این خود نظریه ای می طلبد که فرهنگ را به صورت جدی طرح کرده و به آن رویکرد انعکاسی، نه عینیت انگارانه داشته باشد.
این کتاب چندین رویکرد متفاوت در برخورد با مشکلات و سیاست هویت با تمركز بر نظریه اجتماعی دارد. موضوعی که همه آنها را یگانه می سازد، اهمیت نادیده انگاشتن شکاف شدید میان دیدگاه های"خرد" و "کلان" است . همة فصول این کتاب به دنبال کشف موضوعاتی درباره هویت است که به هم مربوطند، آنها گفتمانی جدا درباره امر شخصی و جمعی را دنبال نمیکنند.
فصل نخست، به تشریح این موضوع می پردازد که چرا مضامین هویت، اغلب به شكل موضوعات سیاسی جلوه گر می شوند، و اینکه چالش بیشتر حول قبول یا رد ذات گرایی با ساخت گرایی صورت می گیرد، یا اینکه چرا دلایل آن موکول به تنوع فرهنگی تا لفاظی های پیش پا افتاده ضمنی نسبیت گرایان مي‌شود.
فصل دو با دیدگاه های مارگارت سامرز و گلوریا گیبسون –Margaret Somers and Gloria Gibson – آغازمی شود. آنها مفاهیم گسترده و هیجان انگیز روایتی اخیررا ترکیب و مورد بررسی قرار می دهند. پیشنهادآنها برای جامعه شناسی اهمیت بسیار زیادی دارد، چرا که تصور ویژه نگری روایتی را به عنوان یک رشته علمی مهم زیر نام" دگر شناخت شناسی " طرح کردند. بر خلاف این تصور مساله ساز، آنها بخشی از هویت های روایتی مشترک را که به چالش می کشند، اغلب گمراه کننده وناتوان اند، چرا که تضاد میان نظریه و روایت و صحبت از مفاهیم اساسی معرفت شناسیک، حاصل جدل میان گوناگونی و هویت است. آنها به منظور ارتباط بین هویت روایتی و زمینه های مربوطه، به گسترش بعد جامعه شناختی ویژه ای مبادرت ورزیدند که اغلب دررهیافت های ادبی اخیر، دراین خصوص وجود نداشته است.
چارلز لمرت- charles Lemert- در یک مطالعه موردی درفصل سه، نوعی شکل روایتی را به کار می برد که از آن طریق به صورت تجربی به ایدة خود ساخت واقعی بدهد؛ اینکه چگونه نظریه اجتماعی پیچیدگی هویت شخصی را کنار می گذارد. او به ویژه، بر این مسأله تاکید می کند که چگونه موضوعات مربوط به جنس و نژاد در گفتمان های رایج هنجارمند می شود. همچنین بر شناخت مبهم قدرت شخصی آنها مثل بسیاری از ابعاد موجود در روابط قدرت نیزاصرار می ورزد. او همین طور این اندیشه را بررسی می کند که هویت به یک گفتمان قوی درباره خود یا به یک مفهوم قوی جمعی از "ما" بستگی دارد.او در یک تفکر ذات انگارانه،بر نگرانی بیش از حد معاصر در مورد مسائل مربوط به خود و نارسایی های اخلاقی ناشی از آن غلبه می کند.
درفصل چهار، نوربرت ویلی- Norbert Wiley –، مشی به نسبت تندی داشته و برماهیت جهانی انسان تأکید دارد. او در پی این است که فهمی از سیاست های هویت را پایه‌ریزی کند که به تصورات سنتی فردیت روان شناختی مربوط نمی شود، بلکه بر یک رهیافت نشانه شناسیک درباره خود متکی است. ویلی تغییر گفتمان های مربوط به هویت را با نگاه به تاریخ گذشته آمریکا کشف می کند. دراین روش، او توسعه رهیافت های عمل گرایانه ( کنش متقابل نمادین، شاخه ای از جامعه شناسی که بیشترین توجه خودرا صرف موضوعات هویت کرده است) را بدیل دموکراتیک شفاف و ذاتی روان شناسی گرایی ناقص بنیان گذاران قرارمیدهد.
در فصل پنج ،تُدگیتلین- Todd Gitlin- به موضوع پی آمدهای پیدایش "سیاست های هویت" برای سیاست می پردازد. پرسش او به ویژه این است که آیا تاکید بر تفاوت به وسیلة تضعیف عامل بالقوه درجهت تصدیق عوام گرایی های توده ای- نظیر طبقه- برای دستیابی به قدرت جمعی، در کنش سیاسی پیگیری می شود؟ مقاله او آشکارا از منظر چپ سیاسی وارد بحث می‌شود،پرسش های مربوط به رادیکالیسم خود آشکار ساز بسیاری از موارد سیاست های هویت را طرح مي‌كند. خواسته های او درمورد پیشرفت، جستجوی ایده های جهان شمول و عوامل جمعی فراگیر مورد قبول عامه نیست. او بیشتر بر اهمیت بیش ازحد و در عین حال عوامانه محدود و مشکلات " من گرایی گروهی" group solipsism "تأکید می کند.
استفن مِنل- Stephen Mennell – به طورمستقیم درفصل شش به تقابل میان رهیافت- هایی می پردازد که معتقد است هویت جمعی ریشه در تصورات متراکم خودهای فردی دارد. رهیافت هایی که شکل گیری خود انگاره ها- self- images- و ما انگاره ها- we-images- را به عنوان فرایندهای فرهنگی وابسته حل ناشدنی می بیند. در ارتباط با تصور ویژگی های جسمی و ساختاری فرد- habitus – که بوردیو و ِالیاس -Bourdieu and Elias – به کار می برند، مانند ارتباط بین فهم هایی که هویت جمعی را در فعالیت های پیش آگاهی3 جستجو می کند با فهم هایی که آن را محصول زندگی روزمره دانسته، مسائلی که بیشتر پای اندیشه گفتمان و معانی دیگری که در شکل گیری هویتی جنبه خودآگاهی دارند، را به میان می آورد. او با نگاه به مفاهیم روبه افزایش مقیاس زندگی اجتماعی، اَشکال تغییر،گسترة هویت یابی متقابل و تولید انبوهی از لایه- های هویت انسانی را آزمون می کند. مَِنل جامعه شناسی فرهنگی را در مقابل اصالت روان شناسی- -psycologism قرار داده، و روان شناختی کردن را به خودی خود در گذر تاریخ، زمانِ به تعادل رسیدن" ما" و "من" می داند.
زارِتسکی – Zaretsky- در فصل هفتم از بعد تاریخی در جستجوی جایگزینیِ موضوع‌مند جنبه‌هايي از گفتمان روان شناختی و فردگرایانه در "سیاست هویت" است. به ویژه، او تغییر در نقش را دنبال می کند، موضوعی که روانکاو در تنظیم پرسشهای مربوط به هویت جستجو می کند. بر خلاف روایت های رایج در تاریخ روانکاوی، تمرکز زارتسکی بیشتر روی شکل بندی مجدد روابط بین "عمومی" و "خصوصی " است.
زارتسکی اتخاذ سیاست هویت دقیق روبه رشد را صرفاً یک روند کلی نمی بیند، بلکه آن را واکنشی به اوضاع و احوال سیاسی میداند که بیشتر حاصل جدایی تولید سرمایه داری و زندگی خصوصی است. این امر، تلاش سنت مارکسیستی درباره پروژه یکسان ساز آزادی سیاسی را تحلیل برده و معنای گفتمان روان کاوی را نیز تغییر مي‌دهد و راه را برای" سیاست های متفاوتی" که از سوی پَسا ساختارگرایی القا می شد، باز مي‌كند.
فصل هشتم، مشکلات نظریه اجتماعی و سیاست های مربوط به هویت را براساس تحلیل‌های تجربی، موضوعاتی درباره زندگی آمریکایی- آفریقایی و تولید فرهنگی پیش رو میگذارد. مانتیا دیاوارا - manthia Diawara - به برخی از تفاسیر انتقادی فرهنگیِ آمریکایی- آفریقایی پرداخته است. موضوعی که فرض میشود در زندگی آمریکایی های سیاهپوست جنبة آسیب شناختی دارد- گرچه عمده این آسیب ها دارای عوامل خارجی است. او به دنبال رهیافتی در مورد هویت آمریکایی- آفریقایی است که نیاز به فرضیه سازی جهت تغییر ندارد.
با چنین طرز تفکری، او تنش در نخستین بخش خود زندگی نامة مالکم ایکس را که بر Detroit Red متمرکز است، بین قطعیت جنبه های فرهنگ سیاه پوستان و در خواست جدایی از آن فرهنگ را بررسی می کند. دیاورا نشان می دهد چگونه موضوع تثبیت یا تغییر، با موضوعات گسترده تری در تولید فرهنگی آمریکایی- آفریقایی مثل اجرای موسیقی سیاه پوستان برای مخاطبین سفید پوست، ارتباط دارد.

۱۳۸۹ اردیبهشت ۲۳, پنجشنبه


جامعه شناسی قشرها و نابرابری های اجتماعی
نويسنده : ليونارد ريزمن ، مارينو اف .انگويتا
ترجمه: محمد قلی پور
ناشر : نشر آوای کلک
تیراژ: 2000
قیمت : 46000ریال

۱۳۸۹ اردیبهشت ۲۲, چهارشنبه


جامعه شناسی تاريخی غرب گرايي وغرب ستيزي
مقدمه

عصري كه درآن به سر مي بريم به درستي عصر ارتباطات نام گرفته است. ارتباطات در معناي وسيع و گسترده ي آن مرزهاي سياسي و جغرافيايي كشورها را در نورديده و به گونه اي ارتباط ناخواسته نيز دامن زده است. اگر در گذشته هاي نه چندان دور برقراري ارتباط ميان ملتها و دولتها با دشواري فراوان صورت مي گرفت وحوادث مهمي در نقطه اي از عالم رخ مي داد كه ديگر افراد از آن بي اطلاع مي ماندند، اكنون اخبار و اطلاعات، خود به سراغ انسانها مي روند.در مواردي، انسانها بدون آن كه خود تلاش كنند وحتي تمايلي داشته باشند، ناچار به برقراري ارتباط با ديگر انسانها، گروهها و فرهنگ ها مي شوند. بنابر اين امروزه اطلاعات دو ويژگي بسيار مهم پيدا كرده است. برخلاف گذشته كه اطلاعات تنها در اختيار افراد معدودي قرار مي گرفت، امروزه اطلاعات همگاني شده و برد آن بسيار وسيع شده است.
در چنين وضعيتي اقتباس فرهنگها و تمدنها از يكديگر امري اجتناب ناپذير است و اگر فرهنگي به نحو فعال به كار تعامل وگفتگو با ديگر فرهنگها و تمدنها برنخيزد، بايد به نحو انفعالي پذيراي كالاها و محصولاتي باشد كه از ديگر فرهنگها به سوي فرهنگ بومي سرازير مي شود.
فرهنگ ما نيز از اين قاعده كلي مستثني نيست.ما نيز ساكنان سرزميني هستيم كه جزئي از دهكده كوچك اطلاعات وارتباطات به شمار مي رويم. هر روز عناصر فراواني از فرهنگهاي مختلف در قالب آرا و انديشه هاي نو، آداب و رسوم جديد و ... به اين سرزمين وارد مي شود، و ساكنان آن تحت تأثيرقرار مي دهد.
اين كتاب، به دنبال علت يابي رويدادهاي تاريخي وچرايي آن نيست، بلكه درصدد است تا به سنخ شناسي رفتار نخبگان بپردازد. سنخ شناسي تعامل فرهنگي با غرب، تنها به شرح و توصيف آن بسنده مي كند. البته از دايره تنگ و صرف نقل روايات تاريخي فراتر رفته و در سطح غرب گرايي، غرب ستيزي و غرب گريزي به نسبت نخبگان با جهان غرب مي پردازد. البته بايد اعتراف كنيم كه اين كتاب نتوانسته مرز ميان نگاه تاريخي و جامعه شناسي را رعايت كند، چرا كه گاهي اوقات تنها به بازنمايي رابطه فرهنگي يا علمي نخبگان قناعت مي كند.
شكل كلي كتاب، بي شباهت به تحقيقات آكادميك نيست، چرا كه ابتدا در فصل نخست به كليات و طرح مساله پرداخته، سپس به تعريف مفاهيم و چارچوب تئوري مي پردازد. مباني و متكاي تئوري طرح شده نظريه جامعه شناختي پارسنز است كه تنها از بخش هايي از آن الهام گرفته ايم.
در فصل دوم روش شناسي كتاب معرفي مي شود.در اين فصل به مبناي روشي کتاب اشاره ميشود.آنچه مسلم است اين كه مطالعه انجام شده در اين كتاب بر مبناي داده هاي تاريخي صورت گرفته است.سپس به صورت مختصر اسناد و مدارك افراد بررسي شده، منابع دست اول ودوم نيز توضيح داده مي شود. ماخذ يابي و روش تحليل نيز در اين فصل توضيح داده مي شود. روش مطالعه دراين كتاب روش تحليل كيفي است. به دليل وجود برخي نارسايي ها در روش تحليل كمي از روش تحليل كيفي در اين كتاب استفاده شده است.
فصل سوم كتاب كه اصلي ترين فصل آن است، عمده دار سنخ شناسي تعادل نخبگان ايراني با غرب است. در اين فصل به اضلاع چهار گانه تعامل به شرح زير پرداخته ايم:
نخست لايه علم، تكنيك و صنعت غرب، دوم لايه انديشه هاي فلسفي سياسي، فرهنگي، اجتماعي، سوم لايه هاي اخلاق در رفتار غربيان و چهارم لايه استعمار. فصل چهارم كتاب نيز به نتيجه گيري و توصيف نسبت نخبگان در چهار لايه اشاره شده با غرب مي پردازد. برخود لازم مي دانيم تا از زحمات بي شائبه آقاي عليرضا شمشيركش شهري دانشجوي علوم اجتماعي دانشگاه آزاد اسلامي واحد گناباد كه زحمت باز نويسي بخش هايي از كتاب را كشيده اند، تشكر و قدرداني نمائيم.




گروه پژوهشي علوم اجتماعي- جهاد دانشگاهي مشهد - پاييز 1387

۱۳۸۹ اردیبهشت ۲۱, سه‌شنبه


خشونت عليه کودکان (چاپ دوم)
مقدمه
این کتاب هم جنبة آموزشی و هم جنبة آگاهی بخشی دارد. از یکسو گروه سنی پنج تا یازده ساله را شامل می شود و از سوی دیگر موقعیتی را پیش روی خواننده می گذارد که او را با افق های تازه ای آشنا می کند.کتاب شامل هشت فصل به شرح زیراست: فصل نخست اطلاعات زمینه ای برای سر گروه هایی را فراهم می کند که به نحوی با کودکان سر وکار دارند. در فصل دوم مقولات مربوط به خشونت معرفی میشوند. فصل سوم به موضوع خشونت در خانه وخانواده می پردازد.
خشونت در مدارس و مراکز آموزشی موضوع فصل چهارم است. فصل پنجم با عنوان خشونت علیه کودکان درمراکز نگهداری و زندان ها است. فصل ششم خشونت در محیط کاراست. عنوان فصل هفتم خشونت در جامعه است. فصل هشتم با نام حرکت به جلو مجموعه ای از کارهای عملی برای سنجش خشونت را پیش روی خواننده می گذارد. این کتاب همچنین دارای یک ضمیمه است که پیمان نامة حقوق کودک در آن آمده است.لازم به توضیح است که هیچ کدام از مطالب کتاب در چاپ دوم تغییر نکرده،حتی فصل بندی آن نیز فصل بندی چاپ نخست است. کسانی که مخاطب این کتاب هستند، مربیان مهد کودک، معلم ها، کاروَران کانون های اصلاح وتربیت، بهزیستی و بالآخره مادرانی که قصد دارند آگاهی خود را در زمینة نحوة مواجهه با کودک افزایش دهند.
محمد قلی پور- عضو گروه پژوهشی علوم اجتماعی جهاد دانشگاهی مشهد-پاییز1388

۱۳۸۹ اردیبهشت ۱۷, جمعه


مهره مار (درآمدی برخرافه گرايی)
نویسنده:محمد قلی پور
ناشر : نشر شاملو
تیراژ: 1000
قیمت : 25000ریال

۱۳۸۹ اردیبهشت ۱۶, پنجشنبه

فرهنگ کوچک واژگان علوم اجتماعی


فرهنگ کوچک واژگان علوم اجتماعی


نویسنده : محمد قلی پور


ناشر : نشر شاملو


تیراژ: 1000


قیمت : 20000ریال

۱۳۸۹ اردیبهشت ۱۵, چهارشنبه


روان شناسی اجتماعی رفتارحزبی


نویسنده : آنا تریاندا فیلیدو


ترجمه : محمد قلی پور


ناشر : نشر مرندیز


تیراژ: 1000


قیمت : 18000ریال

درباره معنای زندگی
نویسنده : استن رو، کالین لیث و...
ترجمه : محمد قلی پور- رضا دانشمندی
ناشر : نشر مرندیز
تیراژ: 2000


قیمت : 30000ریال

۱۳۸۹ اردیبهشت ۱۱, شنبه

رويکرد حقوقی- روانشناختی به خشونت خانگی عليه کودکان

نویسنده: ریچارد ای. برمن، لوسی سالسیدو کارتر و ...
مترجم: محمد قلی پور


ناشر: مرندیز


سال نشر:1384

تیراژ: 2000


قیمت: 15000 ریال